Spouwmuur isoleren
Ben je in het bezit van een woning die is gebouwd tussen 1920 en 1975? Dan is spouwmuurisolatie waarschijnlijk een goede maatregel om mee te beginnen
Door het aanbrengen van spouwmuurisolatie kan je het comfort in de woning verbeteren en het energieverbruik verlagen. Bovendien is het verminderen van het energieverbruik van jouw woning ook goed voor het milieu!
De gemiddelde dikte van een spouwmuur is circa 6 centimeter. Dit betekent dat je maximaal 6 centimeter aan isolatie in de spouwmuur kan vullen, maar dit levert een prima isolatiewaarde op. Veel mensen denken dat spouwmuurisolatie een hoge investering vergt, maar dat valt reuze mee.
Het is niet altijd mogelijk om spouwmuurisolatie toe te passen. Kies daarom voor een bedrijf dat is aangesloten bij de brancheorganisatie VENIN of een erkenning heeft van Insula of SKG IKOB. Deze bedrijven werken volgens vaste richtlijnen en doen vóór aanvang altijd eerst een endoscopisch onderzoek om te controleren wat de mogelijkheden zijn
Soorten spouwmuurisolatie
Er zijn meerdere materialen die toegepast kunnen worden als spouwmuurisolatie. Elk materiaal heeft zijn eigen eigenschappen en warmtegeleidingscoëfficiënt (λ = lambda waarde). Des te lager de lambda waarde, des te beter het materiaal isoleert. De verschillen tussen de isolatiematerialen zijn niet groot.
EPS Parels
Dit zijn kleine piepschuim parels. Vroeger werden deze parels nog wel eens los in de spouw gespoten. Tegenwoordig worden de parels, vermengd met een lijm, in de spouw gespoten. Als de lijm is uitgehard vormt zich een massieve piepschuim plaat in de spouw. Deze kan niet inzakken. De parels zijn licht van gewicht en goed bestand tegen vocht, temperatuurwisselingen, schimmelvormen en vraat door ongedierte. In vergelijking met bijvoorbeeld de minerale wol is de EPS parel minder duurzaam, maar gelukkig is er ook een duurzame parel beschikbaar (zie hieronder de informatie over de Biofoam parels). De EPS parel wordt in verschillende vormen aangeboden: parels van eenzelfde afmeting en HR++ parels (bijvoorbeeld Neopixel) waarin verschillende afmetingen worden toegepast. Door gebruik te maken van de HR++ parel wordt de spouwmuur iets beter opgevuld. Dit geeft een iets hogere isolatiewaarde, maar ook een wat hogere investeringssom.
Biofoam parels
Deze Biofoam isolatieparel is gemaakt van plantaardige grondstoffen. Bij het produceren van biofoamparels is een zeer geringe hoeveelheid fossiele energie nodig. Net als de EPS parel wordt de Biofoam parel met een lijm vermengd in de spouw gespoten, waardoor dit een harde isolatieplaat vormt en niet kan inzakken. Deze parel is bestand tegen vocht, temperatuurwisselingen, schimmelvorming en vraat door ongedierte.
Minerale wol
Minerale wol is een verzamelnaam voor steen- en glaswol. Dit product wordt gesponnen uit glas of uit steen. De wol wordt, net als bij EPS – parels, in de spouw geblazen. Steen- en glaswolvlokken zijn goed bestand tegen vocht en het materiaal is behandeld, zodat knaagdieren hier niet aan gaan kauwen. Glaswol isoleert iets beter dan steenwol. Steenwol heeft echter een iets betere geluidsisolerende werking vanwege de hogere massa per m3. Vroeger had men veel kritiek op isolatie met minerale wol, omdat er na verloop van tijd klachten waren over ingezakt isolatiemateriaal. Tegenwoordig is dit niet meer het geval. Steen- en glaswol zijn dusdanig doorontwikkeld dat ze geheel waterafstotend zijn en niet meer inzakken.
UF-schuim
In de jaren ’70 en ’80 werden veel spouwmuren na geïsoleerd met UF-schuim. Wanneer dit UF-schuim door veroudering heel broos is geworden (soort van stof), dan kan dit worden na geïsoleerd en hersteld met UF-schuim. UF-schuim is qua isolatiewaarde vergelijkbaar met de andere materialen. Het enige nadeel van dit product is dat de isolatiewaarde op sommige plekken minder is doordat daar het ‘’oude’’ UF schuim zit. UF-schuim is een open cellig spouwschuim met een zeer goede dampdoorlatendheid. UF-schuim lijkt in eerste instantie op een scheerschuim-achtige substantie. Het schuim gaat snel over in een vaste cellulaire massa. UF-schuim is ook geschikt voor spouwmuren met een smalle spouw!
Polyurethaan (PUR)
PUR is de afkorting voor polyurethaan en is een synthetisch isolatiemateriaal. Dat wil zeggen dat het een verfproduct is met kunstharsen als basisgrondstof. Het is mogelijk om PUR als vloeibare stof in de spouwmuur te spuiten. Op het moment dat de vloeistof in de spouw terecht is gekomen, zal het langzaam uitharden en uitzetten zodat alle naden en kieren goed worden afgedicht. De laatste jaren zien wij dat PUR steeds minder wordt toegepast als spouwmuurisolatie. Dit heeft met name te maken met de mindere milieuvriendelijkheid van het product. Daarnaast moet je als bewoner het huis enige tijd verlaten tijdens en na het aanbrengen van dit product.
Is er een vergunning nodig?
Bij het isoleren van een spouwmuur zal het uiterlijk en/of de constructie van jouw woning niet veranderen. Hierdoor is geen omgevingsvergunning nodig.
Een uitzondering hierop is een monumentaal pand. Bij een monument is altijd een vergunning nodig. Neem in dit geval contact op met de afdeling vergunningen van de gemeente.
Kosten
Voor spouwmuurisolatie is van te voren een redelijk goed beeld te geven van de kosten op basis van het aantal vierkante meters. Bij een spouwmuur van circa 6 centimeter breed kunnen de volgende indicaties worden aangehouden:
- EPS parels – circa € 18,- tot € 24,- per m2;
- BIO-parels – circa € 23,- tot € 28,- per m2
(dit is een duurzame isolatiemateriaal voor de spouwmuur en beschikt over een Cradle 2 Cradle certificering); - Minerale wol – circa € 18,- tot € 24,- per m2;
- UF-schuim – circa € 20,- tot € 26,- per m2;
- PUR isolatieschuim – circa € 20,- tot € 26,- per m2.
Naast de bovenstaande kosten kun je nog bijkomende kosten verwachten voor:
- Het aanbrengen van extra ventilatievoorzieningen in de gevel richting de kruipruimte, zodat de kruipruimte geventileerd blijft;
- Wanneer de buren niet meedoen met het na-isoleren is een afscheiding nodig tussen de woningen. Dit gebeurt met speciale spouwborstels die ervoor zorgen dat het isolatiemateriaal tijdens het inblazen niet naar de buren rolt;
- Benodigde steiger(s).
Aandachtspunten
Bewust en voldoende ventileren voorkomt vocht- en schimmelvorming en zorgt voor een gezond binnenklimaat in de woning. Bij het isoleren van de spouwmuur zijn twee punten rondom ventilatie van belang:
- Ventilatie in de woning;
- Ventilatie in de kruipruimte.
Ventilatie in de woning
Na het isoleren van de spouwmuur zullen de naden en kieren rondom de kozijnen in de gevel aanzienlijk verminderen. Hierdoor heb je in huis minder onbedoelde/onbewuste infiltratie van (koude, gezonde) buitenlucht. Het is daarom aan te bevelen om na het isoleren van de spouwmuur de luchtkwaliteit in huis in de gaten te houden, bijvoorbeeld door middel van een CO2-meter. Ook de luchtvochtigheid in huis kan wat zeggen over een gezond binnenklimaat. Tussen de 40 en 60% luchtvochtigheid is een gezonde concentratie. Is de luchtvochtigheid consistent tussen de 60 en 70%, dan is het aan te bevelen om enigszins meer te ventileren. Is de luchtvochtigheid consequent boven de 70%? Dan is het aan te raden te (laten) onderzoeken waar het hoge luchtvochtigheidsgehalte mee te maken heeft.
Ventilatie in de kruipruimte
In veel woningen wordt de kruipruimte geventileerd via openingen in de spouwmuur, zie afbeelding. Na het aanbrengen van spouwmuurisolatie is het niet meer mogelijk om via deze openingen te ventileren, deze worden namelijk dicht gezet (dit geldt ook bij isolatie aan de buitenzijde van de gevel of bij het realiseren van een aanbouw). In dat geval moet het isolatiebedrijf nieuwe ventilatiekanalen maken voor de kruipruimte. Het isolatiebedrijf bekijkt hoeveel ventilatiekokers er nodig zijn. Voor een tussenwoning zien wij veelal aan de voorgevel twee ventilatieroosters en aan de achterzijde van de woning twee ventilatieroosters.
Meer Maatregelen
Veelgestelde vragen
Wat kost het en wat levert het op?
Het isoleren van de spouw kost tussen de € 17,= en € 25 per m2. Bij een tussenwoning kost dit rond de € 800 en een twee onder 1 kap woning kosten rond de € 1.500. Gemiddeld is de investering in 3 tot 5 jaar terugverdiend.
Kan een geïsoleerde spouwmuur extra geïsoleerd worden?
Als er ruimte zit tussen de bestaande isolatie en de buitenste muur, dan kan dat. Echter alleen na grondige inspectie door een gecertifieerd bedrijf. En let op: na isoleren is ongeveer net zo duur als het isoleren van een niet geïsoleerde muur, daarom is na isolatie minder snel terugverdiend.
Bij welke woningen is spouwisolatie interessant?
Spouwmuurisolatie is interessant voor woningen die tussen 1920 en 1975 zijn gebouwd; die hebben bij de bouw wel een spouw maar geen isolatie meegekregen. Isolatie ontbreekt soms ook bij woningen die tussen 1975 en 1982 zijn gebouwd met een bouwvergunning van voor 1975. In woningen gebouwd na 1975 is over het algemeen spouwisolatie aanwezig.
Kan een spouw altijd geïsoleerd worden?
De spouw moet eerst gecontroleerd worden of hij schoon droog en breed genoeg is. Het isolatiebedrijf moet dat vooraf controleren. Een spouw kan meestal niet geïsoleerd worden als de buitengevel geschilderd is.
Hoe weet ik of mijn woning een spouw heeft?
Als de woning na 1920 is gebouwd en de buitenmuur in zijn totaal meer dan 25 centimeter dik is, is er een kans groot dat er een spouw aanwezig is. En het spouwisolatiebedrijf komt de woning altijd vooraf inspecteren op aanwezigheid van de spouw en op deze schoon droog en breed genoeg is.