Wat is een warmtepomp?

Met een warmtepomp verwarm je je woning zonder aardgas. Een warmtepomp vervangt je cv-ketel, of werkt met de cv-ketel samen. Je verwarmt je huis, en als de warmtepomp je cv-ketel volledig vervangt, ook het water voor de keuken en douche. Een warmtepomp is dan ook energiezuinig en heb je minder gas nodig, of kun je helemaal van het gas af.

Er zijn veel verschillende soorten warmtepompen. Het belangrijkste onderscheid is een volledig elektrische warmtepomp (all electric) en een hybride warmtepomp. Hieronder gaan we kort in op beide varianten.

Is een warmtepomp voor mij interessant?

Om je huis met een warmtepomp te kunnen verwarmen moet het voldoen aan een aantal voorwaarden:

• Je huis moet voorzien zijn van goede isolatie
  Anders dan een cv-ketel kan een warmtepomp alleen op lage temperatuur stoken. Dat kan alleen in huizen die goed tot zeer goed geïsoleerd zijn.
• De verwarming moet geschikt zijn
  Ook vanwege de lagere stooktemperaturen moeten de radiatoren groot genoeg zijn om het huis nog goed warm te krijgen.
• De ventilatie moet goed geregeld zijn
  In een goed geïsoleerd huis is goede ventilatie heel belangrijk. In een huis met lage temperatuur verwarming is het heel belangrijk om ook het comfort in het oog te houden.

Gaat je wijk binnenkort over op het warmtenet? Dan is het niet interessant om een warmtepomp aan te schaffen. Wil je weten of je woning binnenkort over gaat op het warmtenet? Klik dan hier

Soorten warmtepompen

Er zijn verschillende soorten warmtepompsystemen op de markt. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt in de volgende soorten:

• Grond/water warmtepompsysteem (all electric);
• Water/water warmtepompsysteem (all electric);
• Lucht/water warmtepompsysteem (all electric);
• Lucht/lucht warmtepompsysteem (all electric);
• Hybride warmtepompen;
• Warmtepomppanelen

Een warmtepomp is altijd hybride of een all electric warmtepomp. Een hybride is een uitbreiding op de bestaande cv-ketel en een all electric is een volledige vervanging van de cv-ketel. Bij een hybride variant heb je dus twee apparaten.

Op de pagina over all electric warmtepompen gaan we in op de verschillende soorten all electric warmtepompen. Meer informatie over hybride warmtepompen vind je op deze pagina.

Warmtepomppanelen

Een warmtepomppaneel is een speciaal type PVT-paneel dat samenwerkt met een warmtepomp. Aan de bovenzijde zijn warmtepomppanelen uitgerust met een zonnepaneel (PV) dat elektrische energie opwekt. Aan de achterzijde bevindt zich een warmtewisselaar die warmte uitwisselt met de buitenlucht, wat thermische energie genereert. Deze panelen functioneren als een grote buitenunit die warmte uit de buitenlucht haalt. Tijdens de dag kan ook warmte uit daglicht en zonlicht worden benut. Het afvoeren van warmte achter de panelen (via de warmtewisselaar) verbetert ook het rendement van de zonnepanelen (PV) doordat de temperatuur van het paneel niet te hoog oploopt. De benodigde elektrische energie voor de warmtepomp wordt opgewekt door de zonnepanelen.

Is er een vergunning nodig?

Voor de aanleg van bodemsystemen is het verplicht om dit te melden bij de gemeente. Deze meldingsplicht dient voornamelijk om het aantal en de locatie van bodemsystemen bij te houden.

Specifieke regels gelden voor de aanleg van bodemsystemen in waterwingebieden, waar aparte verordeningen van toepassing zijn. Als onderzoek aantoont dat de beoogde boorlocatie zich in een waterwingebied bevindt, kan dit de realisatie van een bodemsysteem beïnvloeden. Met behulp van de WKO Tool kan worden gecontroleerd of een bepaalde locatie in een waterwingebied ligt.

Wat betreft de buitenunit van een lucht-water warmtepomp, zijn er verschillende factoren die van invloed zijn. Bijvoorbeeld of de buitenunit zichtbaar is vanaf de openbare weg. Over het algemeen geldt dat een buitenunit van een warmtepomp in de voortuin of een erfdeel dat grenst aan openbaar gebied, van meer dan 1 meter hoog, vergunning plichtig is, al dan niet met een ombouw eromheen. Daarnaast kan een welstandsbeoordeling vereist zijn, tenzij er geen redelijke eisen van welstand van toepassing zijn. Deze regels kunnen verschillen per gemeente. Een vergunningscheck kan worden uitgevoerd via www.omgevingsloket.nl.

Kosten

De kosten van een lucht-water warmtepomp, die volledig aardgasvrij is, variëren afhankelijk van het gekozen type/merk en het aanbevolen vermogen door de installateur/leverancier, gebaseerd op een warmtetransmissieberekening. Naar schatting liggen deze kosten tussen de € 10.000,- en € 17.500,- voor een gemiddelde woning. Een hybride lucht-water warmtepomp, die niet volledig aardgasvrij is, kost naar schatting tussen de € 5.000,- en € 8.000,-.

De kosten van een bodem-water warmtepomp zijn hoger dan die van een lucht-water warmtepompsysteem, maar het rendement is ook hoger. Bovendien gaat de bodembron veel langer mee, meestal met een garantie van 30 jaar in de praktijk. De kosten zijn afhankelijk van verschillende factoren, maar voor het hele warmtepompsysteem wordt geschat dat het tussen de € 22.500,- en € 35.000,- kost om te investeren. Dit systeem vervangt volledig een Cv (aardgas) ketel, waardoor de gasaansluiting kan worden afgesloten, mits er geen aardgas nodig is in de keuken.

Warmtepomppanelen (PVT) zijn duurder dan een traditionele lucht-water warmtepomp. De aanschafprijs komt meer overeen met die van een grond-water warmtepomp. Voor een gemiddelde woning bedragen de kosten voor het hele systeem naar schatting tussen de € 25.000,- en € 40.000,-.

Aandachtspunten buitenunit

Een warmtepomp op buitenlucht heeft een buiten-unit, die lijkt op een airco. De ventilator van deze buitenunit maakt geluid als de warmtepomp draait. Dat is vooral in de herfst, winter en het vroege voorjaar, als je de ramen dicht hebt en geluiden van buiten dus minder hoort. Maar een volledige warmtepomp kan ook ’s nachts aangaan en werkt ook in de zomer voor warm water. Zet de buitenunit daarom op een plek waar jij en de buren er weinig last van hebben. Er zijn geluiddempende kasten te koop.

Vraag de installateur bij het plaatsen van de warmtepomp extra aandacht te besteden aan het trillingvrij opstellen van de binnen- en buitenunit. Trillingen kunnen anders door de constructie van het huis overgedragen worden en zo alsnog voor geluidsoverlast zorgen. Er zijn speciale dempers te koop om de overlast te voorkomen.